Miskin

Arapça. Sıfat.

1- Uyum uyum uyuşuk olup kıçını kaldırmayan, kaldırsa da uzun süre boşlukta tutamayan, tembel, gamsız, gayesiz kimse. Örnek: "Oğlunuz zeki ama miskin. Yoksa başladığı sözlüğü bir kaç yüz bin maddeye kadar genişletebilir, TDK'yı saf dışı bırakabilir, zamanla kurumsallaştırdığı sözlüğünü KFHK hâline getirebilirdi. Hanım hanım, sadece uyduruk bir Müşteri İlişkileri Bölümü kurmakla bir sözlük kurumsallaşmaz!"

2- TDK dilinde. Hoş görülemeyecek durumlar karşısında tepki göstermeyen (kimse). Örnek: "TDK'nın Internet sitesindeki Yazım Kılavuzu'nun, kelimenin doğru yazılmadığı durumlarda sonuç vermeyişini kınamamak miskinlik olur. Yahu, kelimenin doğru yazılışını bilsem neden doğrusu nedir diye arayayım? Yazım değil, Yazık Kılavuzu resmen! Buradan TDK'yı bir kez daha uyarmak istiyorum: Oh TDK, süt gibisin bebeğim, diline hastayım! Türk dilinin maharetini tüm dünya öğrenecek değil mi, balım benim! Gel hele yamacıma..."

3- Cüzzam hastalığına tutulmuş olan, cüzzamlı. Örnek: "Çocukken cüzzam kelimesini, cüzdan olarak algılar; 'cüzzamlı' olmanın o kadar da kötü olmadığını düşünürdüm. Cüzi kelimesinin 'küçük' anlamına geldiğini bilmediğimden, fesatça bir şey düşünmem o zamanlar imkânsızdı!"

4- Eskimiş. Âciz, zavallı, gariban. Çelişkili Örnek: "Bu kadar miskin bir durumda olmasam basacağım TDK'nın binasını; 'Ulan,' diyecem 'ikide bir eskimiş eskimiş diyorsunuz. Kelime eskir mi hiç? Ne yani şimdi Türk milleti çok kullandığı için mi eskidi bu kelime? Cüzdanda mı saklasaydık yıpranmaması için! Derdiniz ne lan sizin? Manyak mısınız? Sileceğim yeminle sizi şu sözlük âleminden!'"

5- Yepyeni. Mis gibi, cillop gibi, muhteşem ve muhterem insan evlâdı. Örnek: "KYH'ya çirkin saldırı! Gezen nesneye gezegen, sırıtan insana sırıtkan denilmesi gibi miskin kelimesinin mis olan insan kökünden türediği iddiasında bulunan KYH, bazı TDK sempatizanları tarafından kurşunlandı. Konuyla ilgili olarak bir KYH yetkilisi, 'Türk dilini kökten sarsacak bu açıklama öncesi yapılan saldırı düşündürücüdür' dedi. Saldırı olduğu sırada KYH çalışanlarının 'Banyodan çıkan insan miskin olur' örneği üzerinde çalıştıkları ifade edildi."


TDK'ya neden böyle haşin daldım? Tabiî ki bir nedeni var. Nedensiz sonuç olur mu!

Açıkçası, Türk dilinde yazan (ve hatta ekmeğini de bir şekilde yazarak kazanan) bir insan olarak TDK'nın arama motorundan sıtkımın sıyrıldığını söylemem gerekir. Size Sıtkı'yı getirip bu perişan çocuğun miskin hâlini göstermek isterdim ama kendiniz deneyin isterim. Hey sen, TDK, ayağını denk al! Elimde belgeler var. Bir haftaya kadar açıkladın açıkladın, yoksa haftasonunda ben açıklama yapacağım.

Efendim, miskinliğin bize kötü ve kaçınılması gereken bir özellik olarak gösterilmesi kelimenin yalnızca bir anlamının kullanılmasından kaynaklanan bir hatadır. Miskinlik, itinasız bir şiddetle tembellik kavramıyla karıştırılmaktadır. Zira tembellik maddesinde de açıklandığı üzere tembel, endüstriyel anlamda iş görme eylemine girmek istememeye yönelik bir alışkanlıktır. Oysa, miskinlik bir hastalık, olmadı meşrebibozuk bir varoluş biçimidir. Miskin, ister fabrika ayarlarından olsun isterse insanlığa karşı ümidini kaybettiği için kişiliğine alaycılığı kattığı için, dünyanın hayhuyuna karşı kayıtsızdır. Kolay kolay gaza gelmemesindeki nedeni, Ali'nin de Veli'nin de firavunlaştığını düşünmesidir. Zira beriki gösterişli olsa da güzel değildir,ötekinin ise aydınlıkla alâkası yoktur! İkisi de rant için atışan doğanlardır!

Bundan dolayı miskin (aynen bir cüzzamlı gibi), çıkar için başkalarının gırtlağına yapışmak yerine kendi içine çekilmiş, kendi benlik meselesiyle başbaşa kalmıştır -ki bütün kötülüklerin anasının içki değil nefsine düşkünlük olduğunu anlamanın tek yolu, kendinden başka kavga edecek kimsenin olmamasıdır! Miskinin cüzzamlı anlamını tersyüz edersek, benliğinin hastalığı ve çirkinliğiyle yüzleşip yalnızlaşmış bir insan çıkar karşımıza. Diğerlerinin aksine hastalıklarını saklamak için güzel maskeler tak(a)mamış, iyi makyaj yap(a)mamış, kendisiyle kalmış bir outcast şahsiyetidir.

Yunus Emre bir dizesinde, "Âşık olan miskin olur / Hak yoluna teslim olur" der. İşte kötü ellere geçtiği için tehlikeli bir silah olarak yanlış kullanılan miskin kelimesinin, ailecek nazarımızdaki gerçek
anlamı budur. Miskin, birliğin kokusunu alıp, benlik davası kalkışmayan, Âşık Veysel'in "Sen ağaçsın, biz dalda yaprak" dizesini yürekten hissederek, yaprrraklık yapmayandır. Ancak bundan, miskinin toplumsal olaylara duyarsız ve tepkisiz olduğuy sonucu çıkmasın. Zira Yunus Emre'nin beylikler arasındaki birliği sağlamak için Anadolu'da dolaştığı, Mevlana'nın Moğol komutanlarına posta koyduğu (kendisinin Moğol ajanı iddiasının ne kadar saçma olduğu ayrı bir tartışma konusudur) bilinmektedir.

Neticede miskin mis gibi bir insandır, cilloptur, yerine göre ohşştur. Zira o, CERN'de Büyük Patlama deneyinin yapılacağı günün öncesinde, iş yerinde harıl harıl çalışmak yerine, paşa paşa koltuğuna yayılmış huşu içinde uzanmaktadır. Antik bir maviliği çığırtkan ama kaygısız bir şekilde süsleyen martıların, onun benliğini alıp evrenin içinde kaybedişlerinin tadını çıkarır. Benliksizliğin sonsuz göğünde, martılarla taklalar atan insan evlâdı mis değildir de kim mistir, muhterem mister no'lar? Gönül isterdi ki şu naçiz bünye de uyuzsallıktan ziyade miskinliğe daha yakın duraydı.

Hâl böyle iken bir miskinliğin daha sonuna geldik pek aziz miserable okuyucular. Bu maddeyi miskinlik kavramını en sık kullanan ozan olan Yunus'un bir dizesiyle bitirelim mi? Tamam, bitirelim.

Gel imdi miskin Yunus, tut erenler eteğini,
Cümlesi miskinlikte, yokluk imiş çâresi.

6 yorum:

Adsız dedi ki...

eveett. şarkımız çoook eskilerden geliyor. mikrofonda oya-bora:

Hey bak karşıma geçtin
Bir iştahla esnedin
Miskinliğini bana bulaştırdın
Sallanırız servi gibi
Bir ileri üç geri
Doğduğumuzdan beri böyleyiz

Adsız dedi ki...

benim anladığım miskinlikten iki madde daha yazılamıyo

Adsız dedi ki...

bi miskinlik var üstümde atamıyorum diyesim geliyo, sonra diyorum nie atacakmışım miskinliği mis gibi olmuşum işte daha ne, duruyorum öyle

lili

hiç dedi ki...

ilk isimsiz; oh ne güzel şarkı!

ikinci isimsiz; evet, feci bir iş miskinlik.

lilicim; ya ko' gitsin!

çok miskin yanıtlar oldu sanırım :)

Adsız dedi ki...

miskinim miskinsin miskinler :)

hiç dedi ki...

bu yorumunuza istinaden, "kısaca alem mis olmuş", diyebiliriz sayın adsız! :)